สาระพันปัญหาในการเพาะเห็ด

เส้นใยเห็ดหยุดชะงัก..เกิดจากอะไร?

ผมเชื่อว่าเกษตรกรผู้เพาะเห็ดหลายคนคงเคยเจอกับปัญหา ต่างๆเหล่านี้ โดยเฉพาะผู้ที่สั่งซื้อก้อนเชื้อเห็ดจากแห่งที่ไม่ได้คุณภาพมาเปิดดอกเอง หรือผู้ที่สามารถผลิตก้อนเชื้อเห็ดได้เอง ก็อาจจะเคยพบเจอบ้าง ปัญหาหลักๆในการเพาะเห็ดที่ผมเคยเจอ จะมีอยู่สามอย่างดังนี้ครับ
"เห็ดนางฟ้า"
- เส้นใยเห็ดเดินในก้อนเชื้อระยะหนึ่ง แล้วหยุดไปเฉยๆ
ทำให้เส้นใยเดินได้ไม่เต็มถุงก้อนเชื้อ สาเหตุหลักเกิดจากความชื้นภายในก้อนที่มากเกินไปครับ แนะนำให้เกษตรกรผู้เพาะเห็ดคัดแยกก้อนเชื้อที่มีปัญหาดังกล่าวไปเทรวมกัน แล้วผสมธาตุอาหารและวัสดุเพาะใหม่ จากนั้นให้นำกลับไปนึ่งใหม่ หรือหากมีจำนวนก้อนเชื้อที่เกิดปัญหาไม่มาก ให้ใช้คัตเตอร์คมๆกรีดข้างถุงบริเวณที่มีความชื้นหรือละอองน้ำ แล้วใช้กระบอกเข็มฉีดยาดูดเอาละอองน้ำออก จากนั้นให้แตะปูนขาวด้วยหางช้อนนำใส่ในก้อนดังกล่าวพอทั่วบริเวณ เพราะปูนขาวหรือไดโลไมท์จะช่วยดูดความชื้นออกจากก้อนเห็ดได้ แถมยังมีสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อเส้นใยเห็ดอีกด้วย

- หลังจากเปิดดอกแล้ว ดอกเห็ดอกช้าผิดปกติ
สำหรับปัญหานี้ส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากธาตุอาหารเห็ดในวัสดุผสมทำก้อนเชื้อน้อยเกินไป หรือไม่ก็อาจเป็นเพราะว่าระยะเวลาในการบ่มเส้นใยไม่เพียงพอ เชื้อเห็ดยังไม่เจริญทั่วก้อนแล้วรีบเปิดดอกก่อน หรืออาจเป็นเพราะว่าก้อนเห็ดดังกล่าวใส่หัวเชื้อน้อยเกินไปครับ ซึ่งตามปกติแล้ว ก้อนเชื้อเห็ดที่มีคุณภาพ หลังจากเปิดดอกประมาณ 7-10 วัน เราก็จะได้เก็บดอกเห็ดแล้ว แต่หากเกินกว่านี้แนะนำให้ใช้ฮอร์โมนกระตุ้นดอกเห็ดฉีดพ่น 1-2 ครั้งห่างกันประมาณ 3 วัน แล้วคอยสังเกตดูการเจริญของเส้นใย และหากพบว่าเส้นใยมีปริมาณเพิ่มมากขึ้น นั่นแสดงว่าก้อนเห็ดที่เราซื้อมาดังกล่าวใส่เชื้อเห็ดที่เจริญบนเม็ดข้าวฟ่างน้อยเกินไปนั่นเองครับ

- เส้นใยเห็ดพัฒนาเป็นแค่ตุ่มดอกเล็กๆ ก็เหี่ยวแห้งไป

กรณีแบบนี้ให้สันนิษฐานได้เลยครับว่า อุณหภูมิหรือความชื้นไม่เพียงพอ ขอแนะนำให้ติดเครื่องวัดอุณหภูมิความชื้น เพื่อจะได้แก้ไขได้ทัน แต่การแก้ไขในเบื้องต้นฉีดพ่นด้วยละอองน้ำ แต่อย่าให้เข้าก้อนเห็ดที่เปิดดอกแล้ว เพราะอาจทำให้เกิดเชื้อราได้ หรือไม่ก็ให้ใช้สายยางรดลงบนพื้นโรงเรือนให้แฉะไปเลย จะช่วยเพิ่มความชื้นภายในโรงเรือนได้ แต่โดยส่วนตัวผมจะใช้ปั๊มน้ำตู้ปลาขนาดเล็ก (250 บาท) สูบน้ำจากถังรองให้ไหลผ่านท่อ PVC ที่เจาะรูเล็กๆ เรียงกันตามความยาวของท่อ แล้วทำกระบะรองน้ำไว้ชั้นล่าง (โยงด้วยลวดสองข้าง) ให้น้ำไหลลงถังตามเดิม ซึ่งปั๊มก็จะดูดน้ำจากถัง ส่งไปให้ไหลตามท่อบนและหยดลงตามรูที่เจาะเป็นแถวเรียงคล้ายน้ำตก และน้ำก็จะหยดใส่กระบะที่รองรับชั้นล่าง กลับลงถังตามเดิม หมุนเวียนกลับไปมา ทำให้ช่วยปรับความชื้นภายในโรงเรือนได้อีกทางหนึ่งครับ (ต้องขออภัยที่ไม่มีภาพให้ดู)  ** สำหรับอุปกรณ์วัดความชื้น ชุดหนึ่งก็ตกอยู่ประมาณ 700 บาทครับ **